GERÇEK YAŞINIZ KAÇ?
"Biyolojik olarak kaç yaşında olduğunuzu nasıl hesaplarsınız?"
Hürriyet yazarı Osman Müftüoğlu, ünlü 'sağlıklı ve iyi hayat uzmanı' Amerikalı Dr. Michael Roisen'ın hazırladığı “Real Age/Gerçek yaş testi” ve Sally Brown tarafından geliştirilen "Statik denge testi"ni takipçileriyle paylaştı. "Bir 'takvim' yaşınız var... Bir de 'psikolojik' yaşınız... Ama en önemlisi, 'biyolojik' yaşınız... Peki biyolojik yaşınız neden bu kadar önemli? Ve biyolojik olarak kaç yaşında olduğunuzu nasıl hesaplarsınız?" diyen Müftüoğlu, "Kendİne iyi bakan herkes, yaşla gelen değişimleri de dikkatle izler. Yaş deyip geçmemeli, onun da farklı ölçümleri, bir değil, birkaç tipi var" ifadesini kullandı.
Osman Müftüoğlu'nun "Gerçek yaşınız kaç" başlığıyla yayımlanan (16 Mayıs 2016) yazısı şöyle:
Bir 'takvim' yaşınız var... Bir de 'psikolojik' yaşınız... Ama en önemlisi, 'biyolojik' yaşınız... Peki biyolojik yaşınız neden bu kadar önemli? Ve biyolojik olarak kaç yaşında olduğunuzu nasıl hesaplarsınız? Hepsinin yanıtını bu yazıda bulacaksınız. Buyurun...
Kendİne iyi bakan herkes, yaşla gelen değişimleri de dikkatle izler. Yaş deyip geçmemeli, onun da farklı ölçümleri, bir değil, birkaç tipi var. Birincisi “takvim yaşı”. Bu nüfus kâğıtlarımızda yazan ve doğum tarihimizi esas alan yaşımız. İkincisi “psikolojik yaş”. Bunu sadece biz biliyoruz. Çünkü o “kendimizi nasıl hissettiğimiz” ile ilişkili bir tür “yaş algısı”nın ifadesi. Kendini kırkken ellisinde hissedenler de, yetmişken kırklı yaşların keyfini sürenler de olabiliyor bu yüzden. Üçüncüsüyse “biyolojik yaş”. “Gerçek yaş” da aslında o. Başlıktaki soruya yanıt aranırken bu yaş dikkate alınmalıdır.
Gerçek yaş testi
Tıpkı psikolojik yaş gibi biyolojik yaş için şaşırtıcı durumlar olabiliyor. Mesela takvim yaşı elli olup da yetmişli yaşların yorgunluğunu sürenler var. Seksenli yaşlarda bile altmışlı yaşların dinçliği ve dinginliğini hissedenler de az değil.
Peki sizin biyolojik yaşınız kaç?
Bunun için faydalanabileceğiniz bazı testler var, onları daha önce de yayınladık. Bir kez daha bilginize sunuyoruz. Biri ünlü “sağlıklı ve iyi hayat” uzmanı Amerikalı hekim Dr. Michael Roisen’ın hazırladığı “Real Age/Gerçek yaş testi”. Diğeri daha kolay bir test. Sally Brown tarafından geliştirilmiş. Adı “statik denge testi”. İki testi de yandaki kutularda bulabilirsiniz. Benim yaşıma gelince: 10 Mayıs’ta 61’i bitirip 62’yi selamladım. Bu takvim yaşım. Biyolojik yaşımı başka bir yazıda açıklayacağım…
Statik denge testi: Çıkarın çorapları
Ofİste, evde ya da bir kafede oturuyor olmanız fark etmez. Eğer hazırsanız bu kolay testin sonucunu hemen alabilirsiniz. Ayakkabılarınızı ve çoraplarınızı çıkarın. Saatinizin kronometre ayarını hazır hale getirin. Çıplak ayakla düz bir zeminde ayaklarınızı birleştirip gözlerinizi kapatın (test sonuna kadar da açmayın). Önce sağ ayağınızı 15 cm kadar yukarı kaldırın (eğer solaksanız sol ayağınızı kaldırmanız lazım). Gözlerinizi açmadan ve diğer ayağınızı yere koymadan dengenizi ne süre ile koruyabildiğinizi kronometre ile kaydedin. Farklı biyolojik yaşlar için tahmin edilen ortalama değerler şunlar:
- 04 saniye: 70 yaş
- 05 saniye: 65 yaş
- 07 saniye: 60 yaş
- 08 saniye: 55 yaş
- 09 saniye: 50 yaş
- 12 saniye: 45 yaş
Hareket her yerde
Sağlık Bakanlığı’nın yeni uygulamaya soktuğu mükemmel bir proje var: HAREKET HER YERDE!
Biliyorsunuz 10 Mayıs “Dünya Aktivite Günü” olarak kutlandı. Sağlık Bakanlığının böyle bir projeyi aynı gün faaliyete geçirmesi benim gibi sağlıklı yaşam tutkunları için son derece olumlu bir gelişme. Yürekten alkışlıyorum. Bana düşen bir görev olmasa da yapmaya hazırım.
Sağlık Bakanlığı’nın yeni yeni uygulamaya soktuğu “sağlıklı hayat projesi”ni de destekliyorum. Çünkü hareket etmek sadece spor ayakkabıları, eşofmanları giyip yürümek anlamına gelmiyor. Attığınız her bir fazla adım daha çok sağlık, daha güçlü akciğer, kalp, böbrek, daha sağlam yaşlılık, daha güçlü bellek anlamına geliyor.
Yaş 50'yi geçince
Kısacası kampanyada da belirtildiği gibi “bir adım bir nefes” demek. Hareket etmek sağlıklı yaşamın vazgeçilmez belirleyicilerinden biri. Hatta yaş elliyi geçince beslenmenin de önüne geçip ilk sıraya o yerleşiyor. Bunun için de hayatın her anını her fırsatı kullanmamız lazım. Durakta otobüs beklerken kısa git geller yapın, adım atın. Fırsat buldukça asansörü bırakıp merdiven kullanın. Kısa mesafelere yürüyerek gitmeye çalışın. AVM’lerde dolaşın, havaalanlarını bile yürüme parkuru olarak kullanın. Özeti şu: Hareket her yerde. Her zaman, her yaşta ve herkese!
Samimiyetle yanıtlayın
Bu testi önemli bir “iyi yaşlanma” ustası, güvenilir bir “wellness” yani “iyi hayat” gurusu Dr. Michael Roisen geliştirdi. Dr. Roisen şimdilerde ABD’de Cleveland Kliniği’nin wellness merkezini yönetiyor. Test için yanıtlamanız istenen 20 soru var. Soruları lütfen “samimiyetle” yanıtlayın. Eğer “asla” yanıtını veriyorsanız 0, “ender” yanıtı veriyorsanız 1, “seyrek” yanıtı veriyorsanız 2, “sık” yanıtını veriyorsanız 3, “alışkanlık” yanıtı veriyorsanız 4 puan verin. İşte sorular…
1. Günde 5-8 bardak su içiyor musunuz?
2. Gece 22.30’dan önce uykuya geçip iyi uyuyor musunuz?
3. Her gün egzersiz yapıyor musunuz? (yürüme)
4. Sınırsız yemek yeme alışkanlığınızı önleyebildiniz mi?
5. Duygularınızı özgürce dışa vurabiliyor musunuz?
6. Stres ile mücadeleniz iyi ve hızlı mı?
7. Kendinizi değerli bulup, kendinize iyi bakıyor musunuz?
8. Diyetiniz dengeli mi? (Balık, meyve, sebze, tam tahıl)
9. Hayvansal yağlar yerine zeytinyağı tercih ediyor musunuz?
10. Bitkisel ağırlıklı beslenip sık sık balık yiyor musunuz? (kırmızı et yerine)
11. Antioksidan destekler kullanıyor musunuz?
12. Solunum egzersiz teknikleri kullanıyor musunuz?
13. Kendinizi beğendiğinizi ifade etmekten korkmuyorsunuz değil mi?
14. Kendinize de gülebiliyor musunuz?
15. Pozitif düşüncede biri misiniz?
16. Düzenli beslenip zaman zaman temizleme programı (detox kürleri) uyguluyor musunuz?
17. Sağlıklı sosyal ilişkileriniz var mı?
18. İşinizden keyif alıp, yaratıcı faaliyetler gösteriyor musunuz?
19. 80 yaşın üzerinde sağlıklı yaşayan aile bireyleri var mı?
20. Huzurlu musunuz?
Biyolojik yaşınız için skorları toplayın:
- 0 – 10: Kronolojik yaşınıza 10 yıl ekleyiniz.
- 11 – 20: Kronolojik yaşınıza 5 yıl ekleyiniz.
- 21 – 40: Kronolojik yaşınız = Biyolojik yaşınız.
- 41 – 60: Kronolojik yaşınızdan 5 yıl çıkarınız.
- 61 – 80: Kronolojik yaşınızdan 10 yıl çıkarınız.